LỊCH SỬ TIỀN TỆ VIỆT NAM & 6 LẦN ĐỔI TIỀN

Lần thứ nhất: Ngày 15/5/1947, Chính phủ ra sắc lệnh 48/ SL cho phép lưu hành trong cả nước giấy bạc 1 đồng, 5 đồng, 10 đồng, 20 đồng, 50 đồng, 100 đồng, 500 đồng. Đồng thời nhà nước thực hiện thu đổi đồng bạc Đông Dương, tỷ lệ 1 đồng Việt Nam lấy 1 đồng bạc Đông Dương.

Lần thứ hai: Ngày 6/ 5/1951, tại sắc lệnh số 15/ SL do Chủ tịch Hồ Chí Minh ký chuẩn y việc thành lập Ngân hàng Quốc gia Việt nam (NHQG VN) (để thay thế “Nha ngân khố quốc gia” và “Nha tín dụng sản xuất” trực thuộc Bộ Tài Chính đã thành lập trước đó trên cơ sở “Việt nam quốc gia Ngân hàng” thuộc Bộ Tài chính được thiết lập theo sắc lệnh số 86/SL ngày 17/9/1947 của Chủ tịch Chính phủ dân chủ cộng hoà Việt nam). Đổi 10 đồng tiền Tài chính ăn 1 đồng tiền NHQG - Một cuộc đổi tiền diễn ra tới 20 tháng, dài nhất trong lịch sử đổi tiền của NHVN.

Ngày 6/ 5/ 1951, lần đồi tiền thứ 2- Đây cũng là một cuộc đổi tiền dài nhất trong lịch sử đổi tiền của NHVN, diễn ra trong 20 tháng,

Lần thứ ba:2/1959- 10/1960: Cuộc đổi tiền lần này được đánh giá là “ngoạn mục” nhất trong lịch sử tiền tệ Việt Nam. Vì tiền NHQG đầu tiên được in ra năm 1951 là để đổi đồng Tài chính trước đó nên hầu hết những người có tiền đổi là thuộc khu vực công chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước nên đến tháng 2 năm 1959 Chính Phủ quyết định phân phối lại thu nhập và đã đổi tiền lần thứ 2 với tỷ lệ 01 đồng NHQG mới ăn 1000 đồng NHQG cũ. Với giá trị mới này, vào thời điểm từ tháng 2/1959 đến tháng 10/1960 một đồng NGQGVN bằng 1,36 Rúp Liên Xô và cũng tương đương 1,2 USD.
Đến tháng 10/ 1961 đồng tiền NHQG VN ở miền Bắc được đổi tên thành đồng tiền Ngân hàng Nhà nước Việt nam (NHNN VN) với cùng một mệnh giá để tránh trùng tên với đồng tiền NHQG ở miền Nam của chính phủ VNCH.

Lần thứ tư: Ngày 6/6/1975 - 5 tuần sau ngày giải phóng, Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hoà miền Nam Việt Nam đã ra Nghị định số 04/PCT - 75 về thành lập Ngân hàng Quốc gia Việt Nam do Ông Trần Dương làm Thống đốc. Đến ngày 22/ 9/1975, dưới sự lãnh đạo của Bộ chính trị và Trung Ương đảng lao động Việt Nam, Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng Hoà miền nam Việt Nam đã tổ chức cuộc đổi tiền trên qui mô toàn miền nam để đưa đồng tiền mới lấy tên là "Tiền Ngân hàng Việt Nam" (còn gọi là tiền giải phóng) vào lưu thông với tỷ lệ 1 đồng NHVN ăn 500đ tiền của VNCH và tương đương với 1 USD

Lần thứ năm: Ngày 2/5/ 1978 - Đúng dịp kỷ niệm 3 năm ngày giải phóng hoàn toàn miền nam, Nhà nước CHXHCN Việt Nam công bố đổi tiền lần thứ 3 trên phạm vi toàn quốc, thống nhất tiền tệ cả nước với tỷ lệ 1đồng tiền NHNN cũ ở miền Bắc hoặc 0,8 đồng tiền Giải phóng ở miền Nam ăn 1đồng NHNN mới.

Lần thứ sáu: 14/9/1985:, trước tình hình diễn biến phức tạp của lưu thông hàng - tiền và nạn khan hiếm tiền mặt nghiêm trọng trong thanh toán, Nhà nước lại công bố đổi tiền theo tỷ lệ 10 đồng tiền NHNN cũ ăn 1 đồng tiền NHNN mới phục vụ cuộc cách mạng về giá và lương. Nhà nước đã cho phát hành thêm vào lưu thông một khối lượng lớn tiền tương đương với 1,38 lần khối lượng tiền mới đã phát hành trong đợt đổi tiền trước đó để phục vụ công cuộc cải cách lương và giá.

Vừa qua, ngày 4/4/2016, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thông báo phát hành tiền loại mệnh giá 100 đồng với ý nghĩa như “quà” lưu niệm. Đây là loại tiền không có giá trị thanh toán, lưu thông và được phát hành để kỷ niệm 65 năm thành lập NHNN (6/5/1951 – 6/5/2016).

--------------

Muốn có tiền giấy 100 đồng phải chịu phí đổi cao gấp hàng trăm lần

Ngoài chợ đen, trang thương mại điện tử, tiền giấy mệnh giá 100 đồng được rao bán với giá cao gấp hàng trăm lần giá trị.

Tính đến nay, đã gần 6 năm Ngân hàng Nhà nước (NHNN) không phát hành tiền giấy mệnh giá dưới 5.000 đồng. Việc tìm kiếm hay sở hữu tiền mệnh giá nhỏ trở nên rất khó khăn, đặc biệt với tiền giấy 100 đồng. Đây là đồng tiền có mệnh giá thấp nhất trong hệ thống tiền tệ đang lư hành tại Việt Nam.

Theo chia sẻ của nhân viên các ngân hàng thương mại, hiện nay không thể đổi tiền giấy mệnh giá 100 đồng tại ngân hàng, do từ lâu nhu cầu sử dụng đồng tiền này trong giao dịch đã không còn.

“Không phải năm nay mà từ nhiều năm trước đã không còn tiền 100 đồng để đổi. Thậm chí, người dân muốn đổi tiền mệnh giá từ 1.000 đồng trở xuống cũng khó có thể cung cấp được”, chị Thu Huyền, nhân viên chi nhánh một ngân hàng thương mại cho biết.

Theo tìm hiểu của Zing.vn, từ nhiều năm trước, tiền lẻ mệnh giá 100 đồng đã cực kỳ khan hiếm. Các đầu mối đổi tiền rao bán mỗi tờ tiền giấy mệnh giá này lên tới 15.000 đồng vào năm 2015.

Đến nay, rất ít đầu mối đổi tiền lẻ còn loại tiền mệnh giá nhỏ này để đổi cho khách hàng.

Liên hệ với một đầu mối đổi tiền lẻ lớn tại Hà Nội, được biết tiền 100 đồng hiện nay không còn nhiều, chủ yếu chỉ xuất hiện rất ít vào các dịp Tết, khi người dân đi lễ chùa, được các điểm đổi tiền nhỏ lẻ bán với giá "cắt cổ".

Hiện tại, anh chỉ đổi tiền mệnh giá từ 200 đồng trở lên, với mức phí đổi dao động từ 80-100% với tiền mệnh giá dưới 1.000 đồng và 10-20% với tiền lẻ mệnh giá dưới 10.000 đồng.

Một đầu mối khác tại đường Nguyễn Khang (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết phí đổi tiền mệnh giá 100 đồng hiện nay gấp 150 lần giá trị thật.

Đầu mối này cũng thông tin đổi tiền lẻ mệnh giá 100 đồng hiện nay là siêu lợi nhuận, nhưng số lượng cung rất ít trong khi cầu lại rất lớn. Anh này đang cung cấp tiền 100 đồng với giá 1,6 triệu đồng/100 tờ, và chỉ đổi 100 tờ trở lên. Đặc biệt, tiền này nếu ai đổi được chỉ để làm kỷ niệm hoặc tặng bạn bè, người thân, không ai mang đi lễ chùa.

“Chưa phải cao điểm nên lúc này tôi mới chấp nhận đổi giá 1,6 triệu/thếp, nếu cận Tết giá còn tăng nên nữa. Tiền 100 đồng giờ cực kỳ hiếm, anh tìm khắp Hà Nội này cũng khó có cơ sở thứ 2 đổi cho a 100 tờ 1 lần”, đầu mối này khẳng định.

Tại các khu vực gần đền chùa nổi tiếng ở Hà Nội, khi được ngỏ ý muốn đổi tiền giấy 100 đồng, các đầu mối tại đây cũng cho biết tiền này không còn tiền để đổi.

“Giờ người ta lễ chùa lễ bằng tiền 1.000-2.000 đồng thôi, cùng lắm là tiền 500 đồng, chứ làm gì còn tiền 100 đồng mà đổi. Bác ngồi đây cả năm, không thấy ai dùng tiền 100 đồng đi lễ nữa cả”, một đầu mối tại Phủ Tây Hồ cho biết.

Trong khi đó, trên các trang thương mại điện tử của nước ngoài lớn như eBay, Amazon… loại tiền mệnh giá này lại được rao bán khá rộng rãi, song mức giá để mua không hề rẻ.

Phí quy đổi tiền 100 đồng trên eBay hiện nay cao gấp 99-170 lần giá trị, tương đương mức giá rao bán từ 990.000 đồng đến 1,7 triệu đồng để mua 10.000 đồng tiền mệnh giá 100 đồng (100 tờ). Mức này chưa tình chi phí giao hàng về Việt Nam khoảng 2,99 USD (xấp xỉ 70.000 đồng). Khách hàng sẽ nhận được tiền sau tối đa 30 ngày từ khi đặt hàng.

Một đầu mối Trung Quốc trên eBay đưa ra mức giá 54,99 USD cho 100 tờ tiền mệnh giá 100 đồng, tương đương 1,25 triệu đồng đổi 10.000 đồng.

Trong khi đó, một đầu mối khác tại California, Mỹ rao giá rẻ hơn, là 43,49 USD (xấp xỉ 990.000 đồng) để sở hữu 100 tờ mệnh giá 100 đồng.

Đầu mối tại Mỹ này thậm chí có thể đổi tới 1.000 tờ tiền lẻ mệnh giá 100 đồng nếu khách hàng có nhu cầu. Tính theo giá quy đổi này, tờ tiền mệnh giá 100 đồng đã được nâng tới 99 lần giá trị thật.